8
Gustav Flober [Gustave Flaubert] ve Asarı
-3-
Nazariyat-ı Edebiye ve Felsefiyesi
-Mabad-
Natüralizm enadan müstakil bir hakikat-i müdellele arzu eder. Flober ve peyrevanının gayr-i şahsi oldukları söylenince bundan onların tamamen eserlerinden tecrid-i nefs ettikleri, sanat, tabiat ve insanlar hakkındaki efkâr-ı zatiyelerini katiyen aradan çıkardıkları anlaşılmamalıdır. Maksat bu muharrirlerin müşahedat ve tefahhusat-ı vakıalarında kendilerini mevzubahis ettikleri, eşhas-ı vakayii kendilerine göre sevk ve idare ederek kimini takbih, kimini takdir etmek gibi şeylerden tevakki ettiklerini, hasılı her adımda fenne takarrüp emelinde bulunduklarını anlatmaktır.
(…)
-4-
Dühat-ı Edep
Natüralist romancıları temyiz eden evsaftan biri de romanın maruf olan çerçevesini kırarak onu tevsi etmeleridir. Eserlerinde müeyyed entrikadan, eşhas-ı vakayii neticede evlendirmek yahut öldürmek için binlerce vukuat-ı garibe arasında gezdirmekten kurtulmak istiyorlar; her yerde sürüklenen adi hikâye usulünü kabul etmiyorlar; romanın o şekline etfal ve nisvanın bir eğlencesi nazarıyla bakıyorlar. Onların taharri ettikleri şey sahaif-i tetebbudur; ehemmiyet ve liyakati tasviratın sıhhatinde, vesaikin yeniliğinde buluyorlar.
(…)
“Mersin’de Muhacirin İskânı” – Ahiren Mersin’e sevk olunan muhacirin-i İslamiyenin bir kısmı için civar kasabada inşa edilen hanelerle bunların resm-i küşadına ait iki kıta resim nazargâh-ı kariine vaz olundu. Bu hanelerde iskân olunan muhacirin hep esnaf takımındandır. Kendilerine taraf-ı hükûmet-i seniyyeden sermayeler tevzi buyurulmuştur.
Mutasarrıf-ı sabık Ziya Paşa hazretlerinin bu hususta pek çok himmetleri görülmüştür; hatta bu haneler civarına mesarifi kendi taraflarından tesmiye olunmak ve merhume zevceleri namına olmak üzere bir bab-ı mescid-i şerif dahi inşa ettirmişlerdir.
Muhacirinin zürra kısmından olanları kura-yı mücavireye sevk edilerek oraca esbab-ı refahiyetleri istikmal olunmuştur.
“Müteveffa Leon Kahun [Léon Cahun]” – Sorbon [Sorbonne] meşahir-i muallimininden Leon Kahun’un memleketimize ve bize olan muhabbet-i kalbiyesi herkesçe maruftur. Osmanlılığın menşeine ve tarih-i şan ve satvetine dair yazdığı sayfalar bu muhabbetin derece-i samimiyetine parlak birer delildir. Binaenaleyh ahiren vuku bulan vefatı mucib-i teessüfümüz olmuştur. Leon Kahun Fransa’da kudret-i ilmiye ve vüsat-ı tetebbuuyla müştehir zevattandı. Türkler ve Türkistan hakkında pek çok tetkikatta bulunarak Avrupa’nın bu baptaki itikadat-ı sahifesini izaleye hizmet edecek eserler neşretmişti. Origines des Turcs et des Mongols, Hassan le Janissaire unvanlı kitapları şayan-ı istifadedir.
Rübab-ı Şikeste’nin İkinci Tabı
Rübab-ı Şikeste’nin ikinci tabı hitam bularak geçen haftadan itibaren neşir ve tevziine başlandığını muhterem karilerimize ilan ediyoruz. Eserin ilk tabında görülen bazı tertip-i sehviyatının bu sefer tashih ve ikmaline çalışılmıştır.
Şimdiye kadar taşradan varit olup idarehanemizde mahfuz bulunan sipariş-nameler mucibince kitaplar yerlerine gönderilmektedir.
Fiyatı yine evvelki gibi yedi buçuk kuruştur. Taşradan isteyenler yüz para posta ücreti ilave buyurmalıdırlar.