Alfred Dö Musse [Alfred de Musset]

 -2-

Rolla

Denilebilir ki Musse’nin [Alfred de Musset] ilk şiirlerinin bütün ahvali, kusurları, meziyetleri hep bu Rolla’da vardır. Mesela Rolla’da hikâye lüzumsuz diyebileceğim bir nida ile başlar ve şair bunda birtakım münasebetler getirerek Venüs’ten, Herkül’den, Promete’den, şeytandan ve daha bilmem ne gibi şeylerden bahsederek nihayet kendisine geçer ve asıl hikâyeye seksen mısra sonra dahil oluruz. Bu belki bir nefha, bir şiir, evet, bir sünuhat bir şiir olabilir, fakat söylenmek istenen hikâyeye ne şümulu olduğunu anlamak için insan romantik olmalı, yani böyle şeylerde münasebet aramak lüzumunu bilmemeli…

(…)

Almanya – Rusya

Tarife Muharebesi

Avrupa’yı baştan başa istila eden maraz-ı himaye devletler için nihayetsiz bir vesile-i münazaa teşkil eylemektedir. Fransa, Almanya gibi siyaseten ve iktisaden kuvvetli memleketlerden İspanya, Portekiz gibi her iki cihetçe de zayıf, bi-mecal memleketlere kadar her millet bu müthiş hastalığın pençe-i tahribinde, tıpkı bir verem musabı gibi ezilmekte ve her gün kuvvet-i hayatiyesinden birkaç zerre kaybetmektedir. Verem mikroplarına galip gelecek kadar metin tabiatlar mevcut olması bu bi-rahm marazı beşeriyetin en gaddar düşmanlarından addetmemize mani olamaz.

Almanya’nın, Amerika’nın hayret-bahş terakkiyat-ı iktisadiyesini usul-i himayeye atfetmek, Rusya’da himaye mesleği takip edebilmeye başladığı vakit görülen asar-ı faaliyeti bu usulün netayic-i hasenesinden addeylemek müteverrimlerde meşhut olan eser-i hayat ve şetareti hastalığın bir tesir-i şifa-averi gibi telakki eylemek kadar yanlış olur.