Elvan ve mahiyet-i elvan – Dünyada renkli cisim yoktur – Her cisme boyasız istenilen rengi verebilmek – Sedef ve mücella maden – Dimağ ve tefekkür – Doktor Rişman’ın tetkikatı – Akıl ve zekâ dimağın sıkletiyle mi mütenasiptir? – Nazariyat-ı cedide

Dünyada gördüğümüz, sevdiğimiz bunca renkler acaba nasıl husule geliyor? İnsanın renge meftuniyetini kimse inkâr edemez. Elvanın birtakımından nazara tesiri itibariyle ferah buluruz. Bir kısmı kendimizce kasvet-bahşa görülür. Emzice ve tabayinin ihtilafı gibi bu tesirat da muhteliftir. Kimi sarıdan, maviden hoşlanır. Kimi kırmızıdan, lacivertten çekinir.

(…)

[Geçen nüshadan mabad]

Hatta bu hususta tutulan istatistiklere göre medeni memleketlerde bir zaman gelip zaaf-ı bedeniyeye duçar olmayan hiç kimse kalmayacağı neticesini bile çıkarıp enzar-ı ibret ve intibaha arz ediyorlar.

Bu hâle göre mümarese-i bedeniyenin lüzumu ve ehemmiyeti muhakkaktır ve buna mekteplerden başlamak lazımedendir.

(…)